Optische omvormers
Optische omvormers worden gebruikt op plaatsen waar je een digitaal optisch signaal wilt converteren naar een andere signaalvorm. Een optisch audio signaal is ideaal voor het transporteren van zowel een stereosignaal als voor een Dolby 5.1 of 7.1 surround signaal. Deze signalen zijn zonder kwaliteitsverlies over een optische kabel te transporteren tot een afstand van maximaal tien meter. Het grote voordeel van een optische kabel is dat het signaal ongevoelig is voor elektrische stoorinvloeden, zoals elektrische inductie. Omdat het optische audiosignaal een digitaal signaal is, treedt er bij transport ook geen kwaliteitsverlies door verzwakking op.
Wanneer gebruik je een optische omvormer?
Een digitaal optisch signaal beidt de hoogste kwaliteit en de laagste kans op storingen. Maar niet alle audio apparatuur heeft een optische aansluiting. Hier komt de optische omvormer goed van pas, om toch een optische verbinding van hoge kwaliteit tussen audio componeren te leggen. In de audiowereld wordt meer en meer een digitale optische verbinding gebruikt om audiocomponenten op elkaar aan te sluiten. Dit type verbinding heeft tal van voordelen boven de klassieke analoge audioverbinding. Een analoge audioverbinding is gevoelig voor kwaliteitsdegradatie. Het verlies van hoge tonen en dynamisch bereik treedt snel op als je een analoog audiosignaal over een wat langere analoge kabel van de ene audiocomponent naar de andere stuurt. Nu steeds meer muziek digitaal wordt aangeboden en opgeslagen, is het logisch de informatie zo lang mogelijk in digitale vorm te handhaven. Dat betekent dus geen analoge maar digitale verbindingen tussen audiocomponenten. Een digitaal audiosignaal kan in twee vormen verstuurd worden. Elektrisch en optisch. In de audiowereld heeft het versturen van digitale signalen in optische vorm de voorkeur boven elektrische signalen. Door apparatuur via optische niet geleidende kabels met elkaar te verbinden, worden op voorhand al veel problemen zoals elektrische inductie in kabels en aardlussen voorkomen.
Meerdere soorten digitaal audiosignaal
SPDIF of S/PDIF (Sony / Philips Digital Interface Format) is de digitale signaalnorm die gebruik wordt voor het overdragen van digitale audiosignalen. Ze is door Sony en Philips in het leven geroepen voor het digitaal koppelen van audiocomponenten voor de consumentenmarkt. Een SPDIF gecodeerd signaal kan gebruikt worden voor digitaal stereo signaal (2.0) of voor surround sound (bijvoorbeeld 5.1 of 7.1) in een van de bekende gecomprimeerde formaten DTS of Dolby Digital. De keuze tussen stereo of surround wordt door het verzendende apparaat gemaakt en automatisch door het ontvangende apparaat herkend. Wordt er Dolby surround verstuurd, dan moet het ontvangende apparaat natuurlijk wel Dolby surround ondersteunen anders wordt het signaal niet herkend. Zie je op een audiocomponent SPDIF of S/PDIF staan dan weet je meteen dat er een digitale audio in- of uitgang aanwezig is. Er zijn twee verschillende SPDIF digitale audioaansluitingen in omloop.
Toslink aansluiting voor optische omvormer
De oudste is de elektrische coaxiaal aansluiting. De nieuwste en meest gebruikte is de optische Toslink aansluiting. Toslink is de speciale optische plug die aan beide kanten van een optische kabel is gemonteerd. Een Toslink kabel transporteert het digitale audiosignaal niet langs elektrische weg, maar via lichtpulsjes. Een Toslink kabel bestaat dan ook niet uit een kopergeleider, maar uit een dunne glasvezel die in een stevige omhulling zit. Aan beide uiteinden van de glasvezel zit de optische Toslink stekker gemonteerd. Deze stekker is vast gemonteerd en kan ook niet verwijderd worden. Vrijwel iedere audiocomponent met een optische aansluiting is uitgerust met een standaard Toslink aansluiting. Een Toslink kabel is eenvoudig aan te sluiten. Steek de Toslink connector in de aansluiting tot deze vastklikt en de aansluiting is gemaakt. Draagbare audioapparatuur met een optische aansluiting wordt soms uitgerust met een mini Toslink aansluiting. Er zijn kabels met een speciale mini Toslink aansluiting, maar het is ook mogelijk om een standaard Toslink connector met een verloopplugje naar mini Toslink te gebruiken. Dit levert geen kwaliteitsverlies op.
Digitale coaxiaalverbinding
Op wat oudere apparatuur is soms geen optische verbinding aanwezig, maar wel een coaxiale SPDIF aansluiting. Bij deze aansluiting wordt het signaal nog steeds in het digitale formaat verzonden. In dit geval is het signaal een reeks elektrische pulsjes die over een geleidende kabel verstuurd wordt in plaats van een reeks lichtpulsjes die door een glasvezel gestuurd wordt. Deze verbinding ontleent zijn naam aan de hoogfrequenttechniek, waar hoogfrequentsignalen door coaxiale kabels worden vervoerd. Let er bij het gebruik van een digitale coaxiaalverbinding op dat je een coaxiaal kabel met een signaalimpedantie van 75 Ohm gebruikt. Het digitale audiosignaal heeft frequentiecomponenten die een stuk hoger in frequentie zijn dan die van een analoog audiosignaal. Een standaard audiokabel met tulpstekkertjes is niet geschikt om deze hoge frequenties over langere afstanden te vervoeren. Een voorbeeld van een geschikte coaxiaal kabel is de bekende RG-59 75 kabel. Andere types coaxkabel werken ook goed mits ze een signaalimpedantie van 75 Ohm hebben. Ook hier kan een optische omvormer goede diensten bewijzen.
Meerdere types optische omvormers
Er zijn twee verschillende SPDIF digitale audioaansluitingen in gebruik zoals je hiervoor hebt gezien. Het gebruik van een digitale audio aansluiting, ongeacht welke van de 2 soorten, heeft veel voordelen: de hoge kwaliteit van het audiosignaal blijft behouden. Daarnaast voorkomt het een kabelspaghetti van verschillende kabels voor stereo en surround. Helaas hebben niet alle apparaten de juiste aansluitingen om zonder kwaliteitsverlies met elkaar te kunnen communiceren. Een optische omvormer zorgt ervoor dat ook apparatuur zonder optische aansluiting aangesloten kan worden met hoogwaardige optische kabel voor de beste geluidskwaliteit. De optische omvormer bestaat in een aantal uitvoeringen die we eveneens hierna afzonderlijk kort bespreken.
Optische omvormer type 1: digitaal coaxiaal naar optische omvormer
Dit is een van de drie soorten optische omvormer die we hier bespreken. Deze omvormer zet een digitaal coaxiaal audiosignaal om naar een optisch audiosignaal, of andersom. Het audiosignaal blijft digitaal zodat er geen kwaliteitsverlies optreedt bij de conversie. De omvormer werkt één kant op en er zijn twee types. Het ene type werkt van optisch naar coaxiaal, het andere type van coaxiaal naar optisch. Let dus goed op welke type je nodig hebt. In de omschrijving en op de foto’s van de gekozen optische omvormer kun je altijd controleren welke type audioaansluiting de ingang en welk type de uitgang is.
Optische omvormer type 2: digitaal naar analoge optische omvormer
Deze optische omvormer wordt gebruikt als een audiocomponent geen digitale coaxiaal of optische audio in- of uitgang beschikbaar heeft. Het audiosignaal wordt door de optische omvormer van stereo analoog naar stereo digitaal omgezet of omgekeerd. De analoge kant heeft twee tulpaansluitingen voor links (wit) en rechts (rood). De digitale kant heeft een optische Toslink aansluiting en een elektrische coaxiaal aansluiting (geel). De optische omvormer werkt één kant op. Let dus goed op welk type je nodig hebt. Van analoog naar digitaal of omgekeerd. In de omschrijvingen en op de foto’s kun je controleren, welke aansluitingen de ingang is en welke aansluiting de uitgang. Plaats de digitaal naar analoge optische omvormer dus zo dicht mogelijk bij de audiocomponent met de analoge aansluiting. Voor de kwaliteit van het audiosignaal is het belangrijk dat de analoge audiokabels zo kort mogelijk zijn. De lengte van de digitale kabel is niet kritisch voor de audiokwaliteit.
Optische omvormer type 3: HDMI optische omvormer
De HDMI optische omvormer wordt gebruikt om het audio signaal van een HDMI audiovisueel signaal te splitsen en op een audio installatie aan te sluiten. Deze optische omvormer heeft een HDMI in- en uitgang, waardoor deze tussen twee HDMI-apparaten aangesloten kan worden. Dit wordt ook HDMI pass through genoemd. Bij een HDMI optische omvormer heb de keus uit drie audio-uitgangen. Dat zijn de digitale optische Toslink uitgang, de digitale elektrische coaxiaal aansluiting en de analoge stereo uitgang. Afhankelijk van het type wordt de analoge stereo-uitgang uitgevoerd met twee tulpuitgangen, wit voor links en rood voor recht, of met een enkele stereo 3,5 mm stereo jack.
Vragen en advies
Heb je vragen over optische omvormers, heb je vragen over welke van onze optische omvormers te kiezen of wens je een meer technische vraag over een optische omvormer te stellen? Bel ons dan op 043-7820543 of neem contact op met onze klantenservice via het contact formulier.
Kunnen wij jou helpen?